Żniwa, żniwa i po żniwach…. Zbliżająca się jesień to czas odpoczynku dla rolników? Nic bardziej mylnego. To czas przygotowań do kolejnego sezonu – należy zaplanować zasiewy i zabiegi agrotechniczne niezbędne do wykonania. Pracy na gospodarstwie nigdy nie brakuje. Jednym z zabiegów koniecznych do zaplanowania i wykonania jest regulacja zachwaszczenia. Zapoznaj się z jej technologią na przykładzie rzepaku.
Jednym z trudniejszych elementów ochrony rzepaku ozimego jest regulacja zachwaszczenia. Problemy związane z nadmiernym zagęszczeniem chwastów wynikają z kilku czynników tj. stosowanie uproszczeń w uprawie, szeroka rozstawa rzędów, uodparnianie się na substancje aktywne herbicydów. Analizując spektrum chwastów zasiedlających zasiewy rzepaku należy stwierdzić iż jest ono dość szerokie. Obejmuje ono zarówno gatunki dwuliścienne (ponad 30 gatunków) tj. m.in gwiazdnica pospolita, komosa biała, maruna bezwonna, rumianek pospolity, przytulia czepna, tobołki polne, tasznik pospolity, chaber bławatek, mak polny jak również gatunki jednoliścienne np. miotła zbożowa, samosiewy zbóż etc. Planując całokształt zabiegów ochronnych w przypadku plantacji rzepaku należy uwzględnić zarówno zabiegi przy użyciu preparatów doglebowych jak również nalistnych. Najskuteczniej technologię zwalczania uciążliwych chwastów podzielić na dwa etapy. W pierwszym z nich działając doglebowo zwalczamy kiełkujące chwasty natomiast w kolejnym wykorzystać należy już środki działające w sposób nalistny.
Fot 1. Niektóre gatunki chwastów zasiedlające plantacje rzepaku A) Rumianowate B)bylica pospolita, C) przytulia czepna D)komosa biała E) Tasznik pospolity F)Chaber bławatek G)gwiazdnica pospolita
Zabiegi doglebowe
Rozpatrując pierwszą z wymienionych grup preparatów najczęściej zabiegi te wykonywane są maksymalnie do trzech dni po siewie. Przy aplikacji herbicydów o działaniu doglebowym należy dobrać termin do optymalnych warunków wilgotnościowych gleby. Tylko odpowiednio wysycona gleba jest w stanie dostarczyć substancję aktywna preparatu do wrażliwych korzeni wschodzących chwastów. Obecnie na rynku najczęściej w tym celu wykorzystuje się następujące substancje aktywne: napropamid, chlomazon, dimetachlor, metazachlor, dimetenamid-P, stosowane pojedynczo jak również w kombinacjach mieszanin.
Zabiegi nalistne
W kwestii zabiegów nalistnych można wykorzystać chloropyralid, który skutecznie zwalcza chwasty z rodziny rumianowatych, selerowatych, chabra bławatka oraz chwasty wieloletnie tj. mniszek lekarski, ostrożeń polny, podbiał pospolity oraz znacząco ogranicza występowanie bylicy pospolitej. Omawiana substancja aktywna często łączona jest z pikloramem. Tego typu preparaty wykazują dodatkowo skuteczność w zwalczaniu bardzo ważnego gatunku chwastów jakim jest przytulia czepna. Obecność nasion przytulii czepnej w zbieranym materiale dyskwalifikuje go w skupie. Biorąc pod uwagę wybór tego typu mieszanin pamiętajmy że największą skuteczność w zwalczaniu przytulii wykazują one na rośliny posiadające nie więcej jak 4 rzędy liści (wysokość max. 8cm). Kolejną z substancji aktywnych którą możemy zastosować łącznie z wcześniej wymienionym jest aminopiralid. Podobnie jak poprzednie jest to związek z grupy pirymidyn, który dodatkowo poszerza spektrum zwalczanych chwastów o dwa gatunki tj. fiołki i maki polne. W stosowaniu środków posiadających w składzie tą substancję należy pamiętać o fazie rozwojowej rzepaku w jakiej wykonujemy oprysk oraz lustracji roślin. W celu uniknięcia wystąpienia przebarwień rzepaku należy wykonać zabieg po osiągnięciu przez rośliny stadium 4 liścia. Ponadto chronione zasiewy powinny być bezwzględnie suche oraz pokryte warstwą kutykuli. W okresie późnej jesieni w celu zwalczania niektórych chwastów jednoliściennych oraz bodziszka drobnego i gwiazdnicy pospolitej można zastosować preparaty zawierające propyzamid. Jest to związek wykazujący największą skuteczność w temperaturach 0-15 °C. Dodatkowo szybkość rozkładu preparatów zawierających propizamid uzależniona jest od światła. Dlatego najlepiej jest stosować te środki gdy dzień jest coraz krótszy gdyż wtedy działają one najlepiej. Omawiana substancja aktywna zwalcza tylko niektóre gatunki jednoliścienne.
Daniel Dąbrowski
