Jak przygotować krowy do upałów? – cz I

Obecne prognozy pogody wskazują, że latem również jak w ubiegłym roku, będziemy borykać się z suszą oraz upałami. Taka pogoda szczególnie dotkliwa jest dla bydła o wysokiej wydajności mlecznej. Negatywne skutki bezchmurnego nieba oraz palącego słońca są zauważalne w oborze gdy temperatura w jej wnętrzu wynosi pow. 25^OC. Taka sytuacja skutkuje zmniejszeniem pobierania paszy przez zwierzęta, co prowadzi do spadku produkcji. Krowy mniej chętnie pobierają pasze i skutkuje to pogorszeniem parametrów rozrodu oraz wzrostem zapadalności zwierząt na takie schorzenia jak ketoza, przemieszczenie trawieńca kwasica i inne. Dodatkowo wysoka temperatura wpływa  negatywnie na optymalne utrzymanie jakości pasz, szczególnie kiszonek.

Krowa mleczna produkująca 45 l mleka dziennie wydziela tyle ciepła, co grzejnik o mocy 2000 W. Jeżeli takie zwierzę wystawione jest na działanie promieni słonecznych, to dodatkowo dochodzi jeszcze 1600 W mocy cieplnej. Wysoka temperatura w połączeniu z wysoką wilgotnością uniemożliwia odprowadzenie nadmiaru ciepła z organizmu krowy(zakres temperatur i wilgotności krytycznych THI został umieszczony w majowych Pomorskich Wieściach Rolniczych). Następuje wówczas wzrost temperatury ciała i zaburzenia termoregulacji. Nadmiar ciepła, zwierzęta starają się odprowadzić ze swojego organizmu.

Skład dawki pokarmowej

Decydujący wpływ na pobieranie pasz przez krowy ma sposób ich skarmiania oraz skład dawki pokarmowej. Dlatego podzielenie dobowej dawki na dwa opasy często przynosi wymierne korzyści. Optymalnie należy zadawać TMR w stosunku 30-40% rano i 60-70% wieczorem ponieważ krowy dużo chętniej jedzą nocą, gdy temperatura w oborze spada. Bardzo ważne jest również odpowiednie zmieszanie i rozdrobnienie pasz tak aby uniknąć sortowania pokarmu przez zwierzęta. Dobrym sposobem na ograniczenie tego zjawiska jest zastosowanie melasy w dawce pokarmowej która wolniej wysycha i zlepia składniki TMR. Ważne jest również żeby rozplanować ilość zadawanej paszy tak aby świeżo zadawana pasza nie przysypywała poprzednio zadanej paszy w ten sposób unikniemy nadmiernego przegrzania

Układając dawkę pokarmową stosowaną w trakcie upałów należy pamiętać, że dawki z dużą ilością włókna sprzyjają powstawaniu ciepła w przewodzie pokarmowym (ciepło z fermentacji). W okresie letnich upałów powinniśmy karmić krowy dawkami z mniejszym udziałem pasz włóknistych, czyli z większym udziałem pasz treściwych oraz kiszonki z kukurydzy. Należy zapewnić więcej energii w dawce aby uzupełnić jej straty które powstają podczas fermentacji octowej. Wzrasta również efektywność wykorzystania energii gdy mniej włókna  w paszy.

            Najwyższe wydajności można uzyskać poprzez żywienie TMR lub PMR, dlatego też ich stosowanie jest coraz powszechniejsze. Jedną z najważniejszych, spośród wielu zalet tych systemów żywienia, jest większe o około 1-2 kg pobranie suchej masy paszy przez krowy, przekłada się to na większą produkcję mleka i lepszą ich zdrowotność. Skarmianie pasz w postaci jednolitej mieszaniny pozwala na zwiększenie udziału pasz treściwych w  dawce pokarmowej przy znacznie mniejszym prawdopodobieństwie negatywnych skutków dla zdrowia krów.

Na podstawie materiałów z konferencji z dn. 7.04.2016 „Jak przygotować krowę do letnich upałów?”

Opracowała Krystyna Plata