Życie w dużych miastach dzisiaj często wiąże się z pośpiechem i stresem. Każdy człowiek potrzebuje swojej przestrzeni, a rozrastające się miasta pochłaniają coraz to więcej terenów, wymagają rozległej infrastruktury czy ogromnych pokładów energii. W ostatnich latach sytuacja ta doprowadziła do wzrostu zainteresowania obszarem wiejskim wśród społeczeństwa
Istnieje wiele czynników budujących trend na usługi turystyki wiejskiej i agroturystyki. Wśród najważniejszych należy wymienić wzrost poziomu świadomości i wartości ludzi, także rosnące zainteresowanie historią, dziedzictwem kulturowym, ale także znacząca jest poprawa dostępności środowiska przyrodniczego i przemiany gospodarcze.
Turystyka wiejska to wszelkie formy wypoczynku na obszarach wiejskich, całokształt gospodarki turystycznej wsi.
Agroturystyką natomiast jest wypoczynek w warunkach zbliżonych do wiejskich, prowadzony w gospodarstwach rolnych.
Turystyka wiejska może obierać różne formy tj. turystyka krajoznawcza, etniczna, kulturowa, alternatywna, zdrowotna, kwalifikowana i ekoturystyka. Zauważalnie głównym motywem w turystyce wiejskiej jest poszukiwanie wiejskiego spokoju, a także relacja ze społecznością lokalną. Turystyką kulturową czy też turystyką dziedzictwa nazywane jest aktywne doznawanie miejsc, które prezentują przeszłość, a dzięki którym turysta może odkrywać historię i bogactwo danego regionu. Ekoturystyka natomiast jest turystyką zakładającą zrównoważony rozwój oraz wysoką świadomość ekologiczną turystów. Jak wcześniej wspomniano, agroturystyka odnosi się do odwiedzania gospodarstw. Głównym motywem turystyki zdrowotnej jest poprawa stanu zdrowia, a w turystyce kulinarnej poznanie regionu poprzez walory kulinarne.
Współcześnie można stwierdzić, iż znaczna część właścicieli gospodarstw poszukuje dodatkowych źródeł utrzymania, gdyż produkcja roślinna czy zwierzęca nie przynosi już oczekiwanych dochodów. Coraz częściej rolnicy przyjmują turystów oferując nocleg w wolnych pomieszczeniach swoich kwater. Serwują ekologiczne posiłki z własnej produkcji. Gospodarstwa przyjmują różne grupy gości tj. rodziny z dziećmi, osoby niepełnosprawne czy osoby w podeszłym wieku. Oferta turystyczna z roku na rok powiększa się o rozmaite usługi skierowane dla konkretnego klienta. A działalność pozarolnicza gospodarzy stwarza nowe miejsca pracy i owocuje dodatkowym dochodem dla organizatora.
Ostatnimi czasy dużą popularnością cieszy się turystyka zdrowotna. Gospodarze oferują wypoczynek na wsi nie tylko osobom chcącym odpocząć od zgiełku miast, ale także tym osobom, które zmagają się z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Wiele gospodarstw posiada szeroką ofertę usług rekreacyjno-rehabilitacyjnych. Turystyka może nie tylko pobudzić chęć do życia, ale nawet wydobyć ludzi niepełnosprawnych z izolacji społecznej poprzez dostarczanie rozrywki i różnorakich przeżyć. Zgodnie z Deklaracją Praw Osób Niepełnosprawnych, osobą niepełnosprawną jest osoba, która nie może samodzielnie, w pewnej części lub całkowicie egzystować w wyniku wrodzonego lub nabytego kalectwa fizycznego lub psychicznego.
Osoby niepełnosprawne to grupa turystów o specjalnych potrzebach. Udział w turystyce pomaga nawiązać relacje społeczne oraz ograniczyć dość niską samoocenę. Dzięki turystyce takie osoby mają możliwość pokonywania własnych słabości, a także mogą poczuć równość z innymi. Uprawianie turystyki to decydujący element rehabilitacji i umożliwienie przystosowywania się do normalnego życia.
Nadrzędną przyczyną małego zainteresowania wypoczywaniem na wsi osób z dysfunkcjami jest sytuacja finansowa. Obecnie nieliczne gospodarstwa posiadają umowę z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. A jest to bardzo pomocne w opłatach za pobyt zorganizowany w agroturystyce.
Prowadzenie i inwestowanie w gospodarstwo w celach turystycznych jest opłacalne i często przynosi gospodarzom zysk. Jeśli agroturystyka rolnika obejmuje nie więcej niż 5 pokoi to nie ma on obowiązku prowadzenia rachunkowości, gdyż dochód jaki uzyskuje jest trudny do oszacowania. Otrzymane finanse najczęściej przeznaczane są na polepszenie standardu kwater oraz podnoszenie jakości świadczonych usług. Często pobliscy kwaterodawcy współpracują ze sobą w celu zwiększania liczby przyjeżdżających gości. Profile wybranych gospodarstw mogą być różne tj. hodowla koni i udostępnianie ich na przejażdżki, kwiaciarstwo, warzywnictwo, rybołówstwo czy rękodzieło. Niewiele gospodarstw posiada nawet basen.
Obiekt, w którym przebywa niepełnosprawny turysta powinien spełniać wymagania zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Doskonałą zachętą do przyjazdów osób niepełnosprawnych będzie przystosowanie kwater i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, instalacja poręczy i podjazdów, widocznych oznakowań. W celu zlikwidowania barier w dostosowaniu obiektów dla osób niepełnosprawnych wielu gospodarzy korzysta z dofinansowań projektów Unii Europejskiej.
Agrobiznes oferuje różnorodne usługi, w tym zdrowotne. Wśród nich największym zainteresowaniem odznacza się agroterapia. Jest to terapia na obszarach wiejskich, która funkcjonuje w różnych formach tj. terapia z wykorzystaniem zwierząt np. hipoterapia (kontakt z koniem), kynoterapia (kontakt z psem), felinoterapia (kontakt z kotem), onoterapia (kontakt z osłem albo mułem), delfinoterapia, apiterapia (użycie produktów pszczelich w terapii), następnie terapia z wykorzystaniem roślin tj. aromaterapia. Wśród zalet, które niesie za sobą zooterapia kluczowe jest korygowanie wad postawy, zwiększanie napięcia mięśniowego, przyspieszanie procesu leczenia czy też obniżanie poziomu lęku.
Latem turysta chętniej wybierze gospodarstwo nad morzem, następnie góry i jeziora. Uczestnikami turystyki wiejskiej nie są tylko goście z Polski, ale także z zagranicy. Do gospodarstw agroturystycznych przyjeżdżają najczęściej turyści z Niemiec i Skandynawii.
Urlop na wsi to doskonała alternatywa dla każdego. Świeże powietrze, wiejska kultura i folklor na łonie natury gwarantuje regenerację i wypoczynek. Turystyka zdrowotna i medyczna to coraz częściej wybierana forma wypoczynku, którą można także połączyć z zabiegami dla zdrowia i urody. W gospodarstwach agroturystycznych promowany jest zdrowy styl życia. Turystyka zdrowotna może być szansą zarówno dla hoteli, sanatoriów a także wielu obiektów agroturystycznych.
opracowała: Aleksandra Wysocka
