Żywność ekologiczną można już kupić praktycznie wszędzie… Nie tylko bezpośrednio od producenta rolnego, ale także na targowiskach, bazarkach, sklepikach osiedlowych, sklepach specjalistycznych, w marketach i supermarketach, a także w Internecie. W każdym mieście w Polsce , gdzie ilość mieszkańców przekracza 20 000 , istnieje już sklep z żywnością ekologiczną.
Co zatem skłania konsumentów do zakupu produktów ekologicznych?
Dbanie o zdrowie swoje i najbliższych stało się największym priorytetem. Zwiększyło się przekonanie i świadomość dobroczynności żywności ekologicznej. Konsumenci proszeni o podanie kilku powodów, dlaczego sięgają po produkty ekologiczne, zawsze na pierwszym miejscu wymieniają zdrowie. Wśród motywów zakupu takich produktów, znajduje się również przeświadczenie o braku pozostałości pestycydów, czynników alergennych itp.
Często dla najmłodszych sięgamy po żywność ekologiczną. Nie tylko w trosce o ich zdrowie , ale również dlatego, że dzieci , u których od najmłodszych lat kreuje się świadomość ekologiczną , w późniejszym czasie mają wpływ na to , po jakie produkty sięgamy podczas zakupów – nie tylko ze względu na sam produkt, ale również opakowanie. Np. dzieci podczas zakupów szukają innych opakowań niż plastik, bo w domu się go nie używa. Wprowadzanie dobrych nawyków od najmłodszych lat, przynosi efekty w późniejszym czasie.
Pomimo tego, że z roku na rok wydajemy coraz więcej na żywność ekologiczną , to nasz kraj ma bardzo dużo do nadrobienia. Wg raportu z roku 2021 przygotowanego przez Koalicję na rzecz BIO we współpracy z NielsenIQ , wydatki Polaków na żywność eko to 8 € rocznie, gdzie średnia unijna to 76 €. Przy czym trzeba zaznaczyć, że na przestrzeni kilku lat podwoiliśmy i tak kwotę wydatków, ale są i kraje, gdzie na żywność bio wydaje się nawet ponad 300 €.
Ryc 1. Polski rynek żywności ekologicznej na tle świata i Europy Źródło: Żywność ekologiczna w Polsce, Raport 2021 Koalicja na rzecz BIO i Nielsen IQ
Asortyment produktów bio jest z roku na rok coraz szerszy – na rynku nie ma już tylko dostępnych podstawowych produktów jak warzywa, owoce, soki, dżemy, makarony, mąki, ale zakupić można także inne napoje, herbaty, kawy, wina, słodycze, bakalie, co więcej pojawiają się też ciągle nowości – innowacyjne produkty takie jak np. pasta z eko czarnego czosnku.
Fot.1. Wina ekologiczne.
Rynek opakowań do produktów bio w ostatnim czasie bardzo mocno się zmienił.
Wielu klientów domagało się, aby artykuły ekologiczne nie były umieszczane w foliach czy plastikach. Tymczasem obwarowania prawne czasami zmuszały producentów do pakowania ich w dostępne na rynku pojemniki, aby uniknąć wymieszania z surowcami konwencjonalnymi. Przy tym należy również zwracać uwagę czy surowce te są dopuszczone do kontaktu z żywnością.
Fot.2. Naczynia wielokrotnego użytku.
W przypadku sprzedaży wybranych warzyw bio na wagę, wdrożona technologia tzw. „świetlnych tatuaży” rozwiązuje ten problem.
Innowacyjna metoda tzw. natural branding to technika, gdzie za pomocą naturalnego światła można znakować ekologiczne warzywa i owoce. Sposób w pełni bezpieczny, zgodny z normami UE, a oznakowane produkty zachowują pełnię wartości odżywczych i nie tracą na świeżości.
Fot.3. Warzywa ekologiczne znakowane metodą natural branding.
Metoda naturalnego znakowania warzyw i owoców pozwala na rezygnację z opakowań na rzecz znaku naniesionego bezpośrednio i bezdotykowo na skórkę za pomocą naturalnego światła, które w niewielkim stopniu zmienia naturalny pigment warzywa, nie uszkadzając jego komórek. Informację o tym, że mamy do czynienia z produktami ekologicznymi znajdziemy bezpośrednio na skórce (fot….). Technologia została opracowana przez firmę Laser Food przy wsparciu unijnego programu Eco-innovation i zgodnie z unijnymi normami.
Warto dodać , że dodatkowym atutem trwałego oznakowania produktu „tatuażem” jest uniemożliwianie nieuczciwym przedsiębiorcom zamieniania etykiet na produktach – zastępowania tych z wyższymi cenami na tańsze. Konsument będzie miał pewność , co do jakości produktu bio.
Również opakowania i naczynia do serwowania w branży organic są przygotowywane z surowców biodegradowalnych, papierowych , a także do wielokrotnego użytku.
Fot.4. Opakowania biodegradowalne do serwowania żywności.
Warto zwrócić uwagę, że producenci żywności ekologicznej i innych produktów zauważyli również , że końcowymi konsumentami są niejednokrotnie dzieci i opakowania powinny przyciągać ich uwagę, dlatego też szata graficzna artykułów bio często budzi zainteresowanie najmłodszych.
Wyzwania w produkcji ekologicznej
Oczywiście trzeba pamiętać o wyzwaniach dla branży produktów ekologicznych. W Polsce potrzebny jest silny integrator w postaci zakładu przetwórczego, który łączyłby producentów produkcji pierwotnej i handel detaliczny. Bariera, jaką dla większości konsumentów jest wyższa cena produktu bio, mogłaby być przełamana dzięki skracaniu łańcucha dostaw , w myśl „od pola do stołu”. Ponadto osobista znajomość z producentem, pozwoliłaby nabrać pewności co do jakości produktu. Do tego konieczne są długotrwałe przedsięwzięcia zwiększające świadomość ekologiczną wśród konsumentów, działania marketingowe i promujące żywność bio, a także większe wsparcie dla producentów zaangażowanych w rozwój rolnictwa ekologicznego.
PAMIĘTAJ: EKO = BIO = ORGANIC
Opracowała: Agnieszka Jereczek
