W chwili obecnej, nie ma najmniejszych kłopotów z nabyciem odpowiedniego sprzętu do prowadzenia pasieki. W Internecie odnajdziemy kilkanaście sklepów oferujących wyposażenie pszczelarskie a w każdym większym mieście napotkamy sklep pszczelarski. Często, większe lub mniejsze działy pszczelarskie można odszukać w sklepach ogrodniczych. W co należy się zaopatrzyć? Podpowiemy.
Aby rozpocząć hodowlę pszczół, musimy zaopatrzyć się w ule oraz podstawowy sprzęt pasieczny. Zakładam, że w początkach prowadzenia pasieki, sezonową pracownię pasieczną (pomieszczenie do wirowania miodu) będziemy mogli urządzić w dowolnym po mieszczeniu, którym dysponujemy w swoim gospodarstwie domowym. Na własne potrzeby, wirowanie miodu możemy przeprowadzić choćby w kuchni.
Wybieramy ul
Wybór typu ula, przez wielu pszczelarzy, jest uważany za najważniejszą decyzję przy zakładaniu pasieki. Niestety ogromny wybór typów i rodzajów uli, materiałów z których są wykonane, wielkości ramki, nie ułatwia dokonania wyboru.
Odradzam, szczególnie początkującym pszczelarzom, wykonywanie uli własnoręcznie. Zdecydowanie lepiej zakupić je w sklepie pszczelarskim. Może nie zawsze będziemy z nich w pełni zadowoleni, ale z wykonaniem własnego ula poczekajmy, kiedy nabędziemy większej wiedzy o pszczołach. Całe szczęście, że stosowany typ ula ma znaczenie głównie dla pszczelarza. Dla samych pszczół ma to dużo mniejsze znaczenie.
Potrafią one doskonale dostosować się do warunków jakie stwarza przynajmniej „przyzwoicie” skonstruowany ul, niezależnie od typu i materiału z jakiego jest zrobiony.
Podstawowe cechy dobrego ula to szczelność, właściwa wentylacja, izolacja termiczna zapewniająca ochronę tak przed zimnem jak i przed przegrzaniem, możliwość łatwego regulowania gniazda, stosownie do rozwoju rodziny, łatwość oddzielenia miodu od gniazda, trwałość. Większość produkowanych obecnie uli spełnia te wymogi. Obecnie zdarza się często, że mamy możliwość nabycia uli używanych, z czego korzystają niektórzy początkujący pszczelarze. Może być to dobry sposób na zapoznanie się z różnymi rozwiązaniami, zanim podejmiemy decyzję o zakupie konkretnej konstrukcji. Docelowo jednak bardzo zachęcam, aby przy zakładaniu nowej pasieki zaopatrzyć się jednak w ule nowe.
Jednym z najczęściej używanych uli w Polsce, jest ul wielkopolski. Coraz powszechniej używa się też uli wykonanych ze styropianu. Dlatego wydaje się, że najwłaściwszym wyborem na pierwsze ule, staje się zakup styropianowego ula wielkopolskiego.
Z powodu dużej popularności tej konstrukcji wśród pszczelarzy, nie będziemy mieć kłopotów z nabyciem odpowiedniego wyposażenia, dokupieniem dodatkowych uli tego samego typu, nabyciem odkładów z ramką tej właśnie wielkości oraz kupnem właściwej węzy.
O pracy z tym rodzajem ula znajdziemy najwięcej wiadomości w dostępnej literaturze i Internecie.
Wreszcie, w przypadku gdy nie spodoba nam się praca w tym typie, najłatwiej odsprzedać nam będzie popularny ul. wielkopolski.
Jeśli, z jakichś przyczyn, zdecydowaliśmy się na zakup uli używanych, musimy je starannie wydezynfekować przed ich zasiedleniem. Niezależnie od źródła pochodzenia uli, przy zakładaniu pasieki powinniśmy kierować się zasadą „tylko jeden typ ula w pasiece”, najlepiej wyposażony tylko w jeden rodzaj ramki, która pasuje do wszystkich posiadanych uli i korpusów.
Wielu początkujących pszczelarzy zakładających pasiekę, nie mając pewności czy podołają w jej prowadzeniu, popełnia błąd nabywając wyłącznie jedną rodzinę pszczelą. Niestety, w przypadku wystąpienia jakichkolwiek kłopotów z posiadaną rodziną, nie daje to nam żadnego manewru, np. możliwości manipulowania czerwiem przy uszkodzeniu matki. Z drugiej strony, nie dysponując odpowiednią wiedzą, trudno jest zaczynać od większej ilości rodzin. Dlatego, na początek pracy z pszczołami, najlepiej jest zakupić trzy ule, z których dwa zasiedlimy a jeden pozostawimy, do osadzenia rójki, w przypadku jej wystąpienia.
Fot. Sprzęt pszczelarski ( źródło: Allegro)
Ile nas będzie kosztował najpotrzebniejszy sprzęt?
Koszt zakupu uli i najpotrzebniejszego sprzętu, dzięki któremu poprowadzimy pasiekę, powinien się zamknąć się w sumie ok. 3000 zł (ceny nowego sprzętu w 2020 roku).
W skład zestawu będą wchodzić:
- trzy ule styropianowe wielkopolskie (w komplecie znajdują się dwa korpusy, półnadstawka, daszek, dennica, powałka, zatyczki)
- trzy plastikowe podkarmiaczki
- trzy drewniane stojaki
- sześć mat słomianych
- pasy spinające
- dłuto
- miotełka do omiatania pszczół
- trzy kraty odgrodowe
- nierdzewny odsklepiacz widelcowy
- nierdzewne sito do miodu
- skrzynka transportowa, służąca również do chwytania rójki
- podkurzacz
- 5 kg węzy wielkoposkiej
- nierdzewny drut do ramek
- komplet drewnianych ramek do wszystkich korpusów
- ubranie ochronne (bluza z kapeluszem, rękawice ochronne).
Aby obniżyć koszty „wejścia”, przy odrobinie szczęścia można odkupić używany sprzęt od kogoś, kto akurat kończy swoją przygodę z pszczelarstwem. Wystarczy popytać, najlepiej w najbliższym kole pszczelarzy czy nie zdarzyła się taka sytuacja. Tak jak w wypadku uli należy pamiętać o dezynfekcji używanego sprzętu.
W powyższym wykazie, niestety nie została uwzględniona miodarka. Jest ona najdroższym elementem potrzebnym dla początkującego.W momencie, gdy rozpoczynamy przygodę z pszczelarstwem, zachęcam do zakupu miodarki używanej, bądź dogadanie się z innym pszczelarzem o wypożyczenie miodarki stosowanej przez niego.
Zakup najprostszej, ręcznej miodarki wiąże się z kosztem ok. 3000 zł., co samo z siebie nie było by tak dużym wydatkiem. Szybko jednak może okazać się, że w momencie powiększenia naszej pasieki, będzie ona niewystarczająca, przez co zostaniemy zmuszeni do poczynienia następnego zakupu.
Na początek, do prowadzenia pasieki, powinien wystarczyć nam wyżej wymieniony sprzęt pszczelarski. Jeżeli jednak będziemy chcieli ją powiększyć, poniesiemy już koszty znacznie wyższe. Okaże się, że potrzebujemy większej ilości uli z wyposażeniem, pojemników na miód (odstojników), urządzenia do topienia wosku bądź topiarki słonecznej (lepszy wybór, szczególnie na początek) a przede wszystkim będziemy musieli wydzielić i wyposażyć przynajmniej jedno pomieszczenie, które posłuży do pozyskiwania miodu. Być może zdecydujemy się na produkcję innych niż miód produktów pasiecznych, co wiązać się będzie z następnymi wydatkami.
Ważne:
Jeżeli jesteśmy przy wyposażeniu pasieki, to pamiętajmy, iż w każdej pasiece powinna się znaleźć apteczka z podstawowymi środkami opatrunkowymi i dezynfekcyjnymi oraz lekami na wypadek pożądlenia i uczulenia na jad. Nadmieniam, iż w sklepach pszczelarskich możemy nabyć gotowe już apteczki.
opracował: Jarosław Cichocki
