W krajowym programie ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich są zarejestrowane trzy rasy świń. Są to rasa puławska, rasa złotnicka biała i złotnicka pstra. Chciałabym dziś poświecić im trochę uwagi i je Państwu czytelnikom przybliżyć. Rasy te objęte są dopłatami w ramach programów rolnośrodowiskowych ( PROW 2007-2013) i rolnośrodowiskowo- klimatycznych ( PROW 2014-2020).
Rasa uznana w 1935 r. pod nazwą gołębska, od 1926 w Stacji Zootechnicznej Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Borowinie prowadzono prace na mieszańcach prymitywnej polskiej świni kłapouchej z rasą Berkshire, dolewając krwi wielkiej białej angielskiej i prowadząc intensywną selekcję. W roku 1951 świni tej zmieniono nazwę na puławską. W tedy też podjęto działania w kierunku zmiany ekotypu tej świni bardziej w kierunku mięsnym co wymogły uwarunkowania społeczno-ekonomiczne. Największe zainteresowanie hodowlą tej rasy przypadło na lata 50-60 ubiegłego stulecia, w roku 1960 lochy rasy puławskiej stanowiły 9,8% krajowego stada loch zarodowych i hodowla tych świń rozszerzała się masowo. Od lat 80-tych ze względu na intensyfikację produkcji następuje duża redukcja tych stad. W roku 1992 ustalono program doskonalenia świń rasy puławskiej.
Obecny typ to można określić jako mięsno tłuszczowy ( pośredni pomiędzy tłuszczowo- mięsnym a mięsnym ). Świnie wcześnie dojrzewające płciowo, z wysoką mlecznością i wyróżniające się dużą troskliwością – b. dobre matki. Świnie o umaszczeniu łaciatym czarno- białym z nieregularnie rozmieszczonymi plamami na białym tle, czasem również rudawymi. Masa ciała knurów 250-350 kg, loch 200-280 kg. Świnia odporna na mniej sprzyjające warunki środowiska i czynniki chorobotwórcze. Dobrze wykorzystuje pasze i charakteryzuje się dobrą jakością mięsa. Nadaje się do hodowli w małych stadach w gospodarstwach rodzinnych. Lochy wykazują się dobrą płodnością i plennością rodzą blisko 11 prosiąt w miocie, odchowując powyżej 10 sztuk. Rasa ta obecnie jest hodowana na terenie województw lubelskiego, mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego (1 stado).
Księgi hodowlane dla tej rasy prowadzi Polski Związek Hodowców i Producentów trzody chlewnej „ POLSUS” ( ul. Ryżowa 90, 02-495 Warszawa tel. (22) 491 55 10).
Autor: Maria Gwizdała
Autorka jest głównym specjalistą Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego ds. hodowli trzody chlewnej. Jeżeli posiadasz pytania związane z tym zagadnieniem zapraszamy do kontaktu.
Rasa puławska – na Krajowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych – Poznań 2015r. Fot. Maria Gwizdała
