Coraz większą popularnością i wsparciem ze strony Unii Europejskiej, cieszą się alternatywne systemy gospodarowania, mające wpływ na ochronę środowiska i ograniczające zużywanie nawozów mineralnych i środków ochrony roślin, do których należy m.in. rolnictwo ekologiczne.
Ze względu na ogromną intensyfikację rolnictwa, a co za tym idzie stawianie na pierwszym miejscu wydajności, a nie jakości, temat bezpieczeństwa żywnościowego nabiera coraz większego znaczenia i powoduje wzrost zainteresowania żywnością wysokiej jakości, jaką są m.in. produkty ekologiczne.
Pomimo , iż zwiększyło się przekonanie i świadomość dobroczynności żywności ekologicznej, nadal potrzeba działań marketingowych i promujących rynek bio. Konsumenci proszeni o podanie kilku powodów, dlaczego sięgają po produkty ekologiczne, zawsze na pierwszym miejscu wymieniają zdrowie. Wśród motywów zakupu takich produktów, znajduje się również przeświadczenie o braku pozostałości pestycydów, czynników alergennych itp. Bariera, jaką dla większości konsumentów jest wyższa cena produktu bio, mogłaby być przełamana dzięki skracaniu łańcucha dostaw , w myśl „od pola do stołu”. Ponadto osobista znajomość z producentem, pozwoliłaby nabrać pewności co do jakości produktu.
Zbywanie produktów w niewielkich gospodarstwach sprawia producentom wiele trudności. Aby sprzedawać produkty ekologiczne po godziwych cenach rolnicy muszą trafić do świadomych konsumentów, którzy za produkt zapłacą wyższą cenę. Często konsumenci, nie do końca wiedzą czym różni się produkcja żywności ekologicznej od żywności konwencjonalnej i nie wiedzą dlaczego mieliby za nią płacić więcej. Produkty ekologiczne mają wyższą cenę, ponieważ rolnik ponosi dodatkowe koszty (np. większe nakłady pracy ręcznej, przy często mniejszej wydajności), których nie ponosiłby, gdyby stosował inne metody produkcji. Produkcja ekologiczna jest trudniejsza od konwencjonalnej, wymaga większej wiedzy od rolnika, zaangażowania i ma pewne ograniczenia w stosowaniu środków produkcji (tylko dozwolone nawozy, środki ochrony roślin), a te często są dużo droższe niż do produkcji konwencjonalnej.
Producenci ekologiczni powinni dążyć do skracania łańcucha dostaw produktów wytworzonych w gospodarstwach rolnych, poprzez unikanie pośredników. Ponieważ im dłuższy łańcuch, tym wyższe marże na każdym etapie oraz droższy produkt. Aktualnie obowiązujące przepisy umożliwiają rolnikom skorzystanie z różnych form działalności sprzedaży z gospodarstwa , np. rolniczy handel detaliczny (produkty roślinne i zwierzęce nieprzetworzone i przetworzone). Jest to bardzo dobra forma sprzedaży, dająca możliwości osobistego kontaktu z konsumentem końcowym, a co za tym idzie pomijanie pośredników sprzedaży i finalnie większy zysk dla producenta a cena do zaakceptowania przez klienta.
Doskonałą okazją do działań promujących żywność ekologiczną są wspólne inicjatywy podjęte przez rolników ekologicznych. W woj. pomorskim działa prężnie Pomorskie Stowarzyszenie Producentów Ekologicznych BioPomorze ( https://biopomorze.com.pl/ ). W ramach grupy współorganizowano w roku 2023 m.in. takie wydarzenia jak:
V Pomorski Ekofestiwal w Krępie Słupskiej i XVII Targi Produktów Ekologicznych w Kartuzach.
Podczas Bazarków odwiedzający mieli okazję nie tylko zakupić produkty prosto od gospodarzy, wytworzone zgodnie z systemem rolnictwa ekologicznego, w poszanowaniu do środowiska, a także przetwory bez zbędnych dodatków. Bardzo ważną kwestią promowania żywności wysokiej jakości, jaką są produkty ekologiczne, jest jednoczesna edukacja ekologiczna – kształtowanie świadomości konsumentów, ukierunkowanie na świadome zakupy przede wszystkim żywności , z jak najkrótszym składem, od lokalnych producentów. Na tych wydarzeniach zaprezentowali się rolnicy z pasją i zaangażowaniem, oddani swojej pracy, rozumiejący ideę rolnictwa ekologicznego , dzielący się swoją wiedzą i doświadczeniem.Podjęte inicjatywy były doskonałą okazją do bezpośredniego kontaktu konsumentów z lokalnymi producentami, gdzie można było porozmawiać o produktach ekologicznych, podyskutować na temat zasad produkcji metodami ekologicznymi, nawiązać nowe znajomości i współpracę z innymi gospodarzami.
Nie ulega wątpliwości, że potrzeba nam więcej takich inicjatyw promujących żywność nie tylko bio, ale również wysokiej jakości od lokalnych producentów.
PAMIĘTAJ: EKO = BIO = ORGANIC
Opracowała: Agnieszka Jereczek