Miniony sezon wegetacyjny nie był łaskawy dla produkcji rolnej. Uprawa ziemniaków jest nieprzewidywalna ponieważ jest ściśle uzależniona od warunków pogodowych. Kolejnym czynnikiem wpływającym na wysokość plonów jest zdrowy, kwalifikowany materiał sadzeniakowy. Z tego powodu tak ważne jest prowadzenie PDO dzięki czemu można zebrać dane o uprawianych odmianach i na ich podstawie stworzyć listę zalecanych odmian (LZO), które odznaczają się najlepszymi cechami i najwierniej plonują w danym województwie. Zachęcamy do zapoznania się wynikami plonowania ziemniaków w 2017 roku.
Miniony sezon wegetacyjny nie był łaskawy dla produkcji rolnej. Główne problemy z jakimi borykali się rolnicy to nie obfitość opadów atmosferycznych (suma opadów w wieloleciu utrzymuje się na podobnym poziomie) lecz ich rozkład w czasie. W minionym roku deszcze nie były aż tak obfite, ale praktycznie nie było dnia bez opadów, niskie temperatury i duża wilgotność powietrza w dalszym ciągu utrudniają odparowywanie wody z gleby, co w konsekwencji uniemożliwia wjechanie w pole i dokończenie wykopek, o siewach jesiennych czy orkach nie wspominając.
W minionym sezonie ziemniaki były uprawiane na powierzchni ok 300 tyś hektarów, a średni plon dla polski wyniósł ok 290 dt z hektara. Brak jest jeszcze oficjalnych danych co do roku obecnego.
Jak co roku na polach Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu prowadzono doświadczenia w systemie Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) zgodnie z metodyką opracowaną przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU). Pole pod doświadczenia powinno być jednorodne bez zmienności glebowych, ponieważ wszystkie oceniane odmiany muszą być uprawiane w tych samych warunkach glebowych. Daje to pewność uzyskania wiarygodnych wyników. Doświadczenia są zakładane w układzie bloków losowanych w trzech powtórzeniach po 60 roślin na każdym poletku. Nawożenie i ochrona stosowana jest na tym samym poziomie dla wszystkich odmian i powtórzeń. Dodatkowym wymogiem w odmianach bardzo wczesnych i wczesnych jest poddanie ich przez okres 4 tygodni podkiełkowaniu (wystawienie bulw na działanie światła przez 10-12 godzin i temperaturze 10-15 stopni w celu wytworzenia kiełków), daje to roślinom wcześniejszy start i lepsze warunki do wzrostu i rozwoju.
Uprawa ziemniaków jest nieprzewidywalna ponieważ jest ściśle uzależniona od warunków pogodowych. W przypadku niskich opadów deszczu i braku wody do nawodnienia uzyskujemy niskie plony słabej jakości. Kolejnym czynnikiem wpływającym na wysokość plonów jest zdrowy, kwalifikowany materiał sadzeniakowy sprawdzający się w uprawie w województwie pomorskim, akceptowany przez klientów, wyglądający atrakcyjnie do którego klient chętnie wraca. Z tego powodu tak ważne jest prowadzenie PDO dzięki czemu można zebrać dane o uprawianych odmianach i na ich podstawie stworzyć listę zalecanych odmian (LZO) które odznaczają się najlepszymi cechami i najwierniej plonują w danym województwie. LZO jest tworzona corocznie dla odmian i gatunków roślin będących w badaniu. Dla ziemniaków na 2017 rok zostały wpisane następujące odmiany:
– bardzo wczesne: Denar, Lord, Ariele, Impala
– wczesne: Vineta, Owacja, Michalina, Altesse, Ignacy
– średniowczesne: Tajfun, Satina, Laskara, Mazur
– średniopóźne i późne: Jelly, Mondeo
– skrobia: Harpun, Pasat, Jubilat, Zuzanna, Kuras, Hinga
Doświadczenie PDO z ziemniakami założono w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu na glebie klasy V po jęczmieniu jarym. Wiosną przed sadzeniem zastosowano doglebowo 300 kg saletrzaku z którym wniesiono do gleby 82,5 kg azotu, 300kg polifoski z którą wniesiono 18 kg azotu, 60 kg fosforu, 90 kg potasu.
W tym roku w doświadczeniach PDO uczestniczyło 42 odmiany ziemniaków a mianowicie: bardzo wczesne 7, wczesne 11, średniowczesne i średniopóźne 13, skrobiowe wczesne średniowczesne 10 i późne 5.
Doświadczenie było objęte pełną ochroną przed zarazą ziemniaka zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin przy pomocy kalkulatora zarazy ziemniaka (program wspomagający podjęcie decyzji o zastosowaniu zabiegu) zamieszczonego na stronie www.podr.pl w sumie sześć zabiegów następującymi preparatami tj;
- CABRIO DUO 112 EC 2,5L/ha
- PYTON CONSENTO 450 SC 2,0L/ha
- RIDOMIL GOLD MZ Pepite 67,8 WG 2kg/ha
- INFINITO 687,5 SC 1,5l/ha
- CABRIO DUO 112 EC 2l/ha
– RIDOMIL GOLD MZ Pepite 67,8 WG 2kg/ha
a także jednokrotne zwalczanie stonki ziemniaczanej
- APACZ 50 WG 40g/ha
Plony ziemniaków uzyskane w doświadczeniach PDO były niższe niż w roku ubiegłym. Głównym czynnikiem obniżającym plonowanie były bardzo częste opady deszczu, a w konsekwencji problemy z terminowym wykonaniem zabiegu fungicydowego przeciwko zarazie ziemniaka i jego skuteczności. Z pośród wszystkich badanych ziemniaków najwyżej plonowała odmiana BOHUN (727dt/ha) z grupy wczesne, z kolei najniższym plonem wykazał się KASZUB (339 dt/ha). Najniższy udział plonu handlowego stwierdzono w odmianie LECH i BOHUN (89%), a najwyższy LASKARA (98%).
Odmiany bardzo wczesne jadalne plon ogólny bulw w dt./ha
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Ariele* | 420 | 715 | 672 |
Denar* | 416 | 738 | 617 |
Lord* | 412 | 667 | 629 |
Impala* | 410 | 720 | 709 |
Miłek | 341 | 355 | 533 |
Riviera | 347 | 540 | 516 |
Viviana | 308 | 634 | 652 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany bardzo wczesne jadalne plon handlowy bulw w %
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Ariele* | 87 | 98 | 95 |
Denar* | 83 | 99 | 96 |
Lord* | 87 | 98 | 95 |
Impala* | 91 | 99 | 94 |
Miłek | 79 | 98 | 91 |
Riviera | 92 | 96 | 94 |
Viviana | 84 | 97 | 97 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany wczesne jadalne plon ogólny bulw w dt./ha
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Owacja* | 426 | 665 | 619 |
Vineta* | 421 | 582 | 647 |
Altesse* | 449 | 758 | 559 |
Michalina* | 458 | 718 | 534 |
Ignacy* | 450 | 741 | 620 |
Bellarosa | 380 | 662 | 594 |
Gwiazda | 420 | 614 | 502 |
Aruba | x | 621 | 559 |
Madeleine | x | 634 | 628 |
Bohun | x | x | 727 |
Magnolia | x | x | 651 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany wczesne jadalne plon handlowy bulw w %
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Owacja* | 84 | 98 | 94 |
Vineta* | 81 | 97 | 97 |
Altesse* | 88 | 100 | 93 |
Michalina* | 90 | 98 | 94 |
Ignacy* | 90 | 99 | 95 |
Bellarosa | 94 | 100 | 97 |
Gwiazda | 90 | 98 | 90 |
Aruba | x | 98 | 95 |
Madeleine | x | 99 | 95 |
Bohun | x | x | 89 |
Magnolia | x | x | 96 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany średniowczesne i średniopóźne jadalne plon ogólny bulw w dt./ha
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Satina* | 436 | 706 | 559 |
Tajfun* | 433 | 650 | 556 |
Laskara* | 362 | 722 | 530 |
Mazur* | x | 708 | 585 |
Jelly* | 318 | 736 | 558 |
Finezja | 365 | 641 | 499 |
Oberon | 294 | 676 | 627 |
El Mundo | x | 897 | 582 |
Jurek | x | 679 | 602 |
Orchestra | x | 567 | 558 |
Cekin | x | x | 568 |
Lech | x | x | 516 |
Malaga | x | x | 534 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany średniowczesne i średniopóźne jadalne plon handlowy bulw w %
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Satina* | 90 | 95 | 93 |
Tajfun* | 89 | 93 | 93 |
Laskara* | 88 | 96 | 98 |
Mazur* | x | 93 | 96 |
Jelly | 85 | 98 | 95 |
Finezja | 91 | 92 | 92 |
Oberon | 80 | 90 | 90 |
El Mundo | x | 96 | 92 |
Jurek | x | 92 | 96 |
Orchestra | x | 95 | 95 |
Cekin | x | x | 91 |
Lech | x | x | 89 |
Malaga | x | x | 95 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany skrobiowe średniowczesne plon ogólny bulw w dt./ha
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Jubilat* | 255 | 532 | 507 |
Pasat* | x | 565 | 521 |
Harpun* | 329 | 473 | 386 |
Zuzanna* | 346 | 561 | 516 |
Cedron | x | x | 381 |
Boryna | 286 | 387 | 427 |
Glada | 262 | x | 397 |
Mieszko | 277 | x | 378 |
Kaszub | 285 | 397 | 339 |
Szyper | x | 408 | 448 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany skrobiowe średniowczesne, zawartość skrobi w %
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Jubilat* | 20,0 | 20,7 | 21,4 |
Pasat* | x | 20,6 | 20,1 |
Harpun* | 19,6 | 19,4 | 20,2 |
Zuzanna* | 18,8 | 18,7 | 20,2 |
Cedron | x | x | 18,6 |
Boryna | 20,1 | 22,7 | 21,5 |
Glada | 19,7 | x | 18,5 |
Mieszko | 20,7 | x | 20,0 |
Kaszub | 20,9 | 22,9 | 21,6 |
Szyper | x | 19,6 | 19,8 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany skrobiowe średniopóźne plon ogólny bulw w dt./ha
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Kuras* | 258 | 522 | 536 |
Hinga* | 279 | 472 | 399 |
Inwestor | 258 | 455 | 481 |
Pasja | 295 | 542 | 492 |
Amarant | x | x | 363 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Odmiany skrobiowe średniopóźne, zawartość skrobi w %
Odmiana | Rok zbioru | ||
2015 | 2016 | 2017 | |
Kuras* | 18,7 | 19,2 | 19,5 |
Hinga* | 21,4 | 21,0 | 22,0 |
Inwestor | 19,5 | 18,6 | 20,6 |
Pasja | 18,3 | 19,2 | 20,4 |
Amarant | x | x | 20,1 |
*odmiana zalecana do uprawy w województwie pomorskim
Doświadczenie z odmianami bardzo wczesnymi i wczesnymi zebrano 28.08.2017r., a pozostałe grupy wczesności 29.09.2017r.
opracował: Grzegorz Manowski