Wapnowanie gleb jest podstawowym zabiegiem agrotechnicznym decydującym o efektywności nawożenia wszystkim składnikami pokarmowymi. Zakwaszenie gleb hamuje rozwój roślin i niezależnie od wielkości zastosowanej dawki nawożenia mineralnego uzyskanie zadowalających plonów nie jest możliwe. Składniki pokarmowe pozostają niewykorzystane i ulegają rozproszeniu w środowisku.
W tabeli 1 podano zalecane dawki wapna w zależności od kategorii agronomicznej i odczynu (pH) gleby. Ilość CaO z tabeli należy przeliczyć na ilość wapna nawozowego.
Tab. 1. Ocena potrzeb wapnowania gleb oraz dawki wapna w t CaO/ha
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów wapna nawozowego. Ze względu na formę w jakiej występuje w nich wapń, rozróżnia się nawozy wapniowe tlenkowe (zawierające CaO) i nawozy węglanowe (zawierające CaCO3). W obu typach nawozów zawartość wapnia wyrażana jest w przeliczeniu na tlenek wapniowy (CaO).
Dawki wapna nawozowego ustala się w oparciu o zalecaną dawkę CaO z tabeli 1 oraz znajomość procentowej zawartość CaO w wapnie, który rolnik zamierza zastosować. Dzięki temu sposób przeliczania zalecanej dawki CaO na dawkę nawozu jest taki sam. Na przykład jeśli zalecana dawka wg tabeli 1 wynosi 2 t CaO/ha, a do dyspozycji mamy wapno nawozowe o zawartości 50% CaO, to aby uzyskać zamierzony efekt musimy zastosować 2 t CaO/ha : (50% CaO/100) = 4 t masy nawozu na 1 ha.
Wapnowanie jest zabiegiem o długotrwałym działaniu (4-5 lat). Tempo zmian odczynu gleby w wyniku wapnowania zależy od rodzaju zastosowanego wapna nawozowego. Po zastosowaniu wapna tlenkowego już w kolejnym roku można spodziewać się pozytywnych efektów.
Wapna tlenkowe są nawozami szybko działającymi i mogą być stosowane na glebach średnich i ciężkich, bowiem wpływają korzystnie na ich strukturę. Nie poleca się ich natomiast na gleby lekkie, ponieważ mogą powodować ich przesuszenie. Wapna węglanowe są nawozami uniwersalnymi przydatnymi do stosowania na wszystkich glebach. Ich działanie jest powolniejsze niż wapna tlenkowego.
Opracowano na podstawie materiałów Instytutu Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach
Autor: Katarzyna Radtke
