Aby pomóc rolnikom w wyborze najlepszej odmiany w warunkach klimatycznych województwa pomorskiego w Lubaniu przeprowadza się ich badania. W doświadczeniu badano plon zielonej masy z hektara, procentowy udział kolb w suchej masie całych roślin, procent suchej masy w dniu zbioru z całych roślin oraz plon suchej masy w t/ha. Znajomość wartości w/w parametrów może pomóc producentowi w wyborze najwłaściwszej odmiany.
Warunki klimatyczne woj. pomorskiego są mocno zróżnicowane zależnie od usytuowania regionu nad poziomem morza. Lubań, w którym zostało założone i przeprowadzone doświadczenie jest położony ok. 200 m nad poziomem morza. Jest to duża różnica, ponieważ jeśli na każde 100 m nad poziom morza średnia temperatura w okresie wegetacji jest niższa o ok. 0,5 ˚C, to przy 200 m różnica wynosi cały 1˚C. Oznacza to, że każdego dnia rośliny rosną w gorszych warunkach termicznych. Aby uzmysłowić sobie skutki tej różnicy trzeba zdać sobie sprawę, że podczas 150 dniowej wegetacji kukurydzy rośliny otrzymały mniej ciepła w sumie o 150 ˚C, a to przekłada się na ok. 10 dni krótszą wegetację niż w rejonach niżej położonych. Różnica została potwierdzona w ciągu jednego roku badań ( 2015), gdy porównano sumy temperatur efektywnych (dla kukurydzy średnia dobowa powyżej 6˚C) między stacją meteorologiczną w Starym Polu i Lubaniu. Obie stacje należą do Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. W takich warunkach ta sama odmiana kukurydzy aby osiągnąć optymalny dla kiszenia procent suchej masy tj. 32% musi rosnąć w Lubaniu o 10 -14 dni dłużej niż w Starym Polu. Odmiany późniejsze o większej liczbie FAO mogą w warunkach Wysoczyzny Gdańskiej nie osiągnąć nawet minimalnej procentowej zawartości suchej masy (30%), jaka jest wymagana do zapewnienia właściwego procesu kiszenia. Skutkiem zakiszania zielonki, która w dniu zbioru ma poniżej 30% suchej masy jest nadmierne wyciekanie soków, co zmniejsza wartość pokarmową kiszonki, ale również nadmiernie rośnie intensywność kiszenia, a to z kolei prowadzi do spadku odczynu poniżej 4,2 pH. Taka kiszonka jest zbyt kwaśna. Wynika to ze zbyt dużej dostępności cukrów prostych dla bakterii kwasu mlekowego przy niskiej zawartości suchej masy.
Kiszonka z całych roślin kukurydzy jest wysoko cenioną przez hodowców paszą dla bydła. O jej walorach decydują duża strawność, wysoka wartość energetyczna, niski koszt produkcji i podatność na zakiszanie wynikająca z zawartości łatwo dostępnych dla bakterii kiszonkowych cukrów. Wartość energetyczna kiszonki rośnie wraz ze wzrostem udziału kolb w całej roślinie. Odmianę kukurydzy uznaje się za dobrą gdy udział kolb jest powyżej 50%.
Kolby są głównym magazynem węglowodanów stanowiących o wartości energetycznej kiszonki. Ziarna kukurydzy o wilgotności 15% zawierają 59-64% skrobi. Wraz ze wzrostem udziału ziarna (koniecznie zgniecionego) rośnie zawartość skrobi w masie kiszonki i koncentracja energii. Sucha masa dobrej kiszonki z całych roślin powinna zawierać 30-32% skrobi. Parametrem decydującym o rentowności uprawy i produkcji kiszonki jest plon suchej masy z 1ha. Ten powinien być jak najwyższy.
W doświadczeniu analizowano 58 odmian kukurydzy różniących się liczbą FAO jedenastu wiodących firm nasiennych PIONEER, HR SMOLICE, SAATBAU, EURALIS, SATEN UNION, OSADKOWSKI SA, LIMAGRAIN, KWS POLSKA, MAISADOUR, SUMI-AGRO, PROCAM – wyniki jakie uzyskaliśmy, zostaną omówione w następnym artykule.
Autor: Mariusz Anioła
Badania w rolnictwie są istotne. Dzięki nim możemy znaleźć odpowiedni nawóz na pola czy właśnie dobrać właściwą odmianę roślin. Niestety wielu rolników o tym nie wie dlatego winniśmy informować ich o tym. Bardzo przydatny artykuł!