Kukurydza – jak wybrać najlepszą odmianę w pomorskim? cz.2

Kukurydza jest dziś szeroko uprawiana nie tylko na kiszonkę, ale także na ziarno. Dlatego ważne jest dobranie odpowiedniej odmiany kukurydzy pod kątem specyficznych uwarunkowań lokalnych. Pomocą rolnikom służą w tym wyniki Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO), które odpowiadają na to pytanie. Poniżej informacja o wynikach doświadczeń realizowanych w Lubaniu.

Nasiona wszystkich odmian wysiano 22 kwietnia 2015 r. w rozstawie rzędów co 75cm. Wiosną rozrzucono 30 t obornika. Przedsiewnie wysiano 200kg/ha soli potasowej, ponadto NPK 6/14/28 200kg/ha oraz mocznik 300kg/ha. Pogłównie zastosowano mikroelementy. Do odchwaszczania użyto Narval 040 S.C. 1,2l /ha oraz Cornmax 1l/ha wraz z adiuwantem –Partner 0,5l/ha.

Warunki pogodowe:

pogoda

W krytycznym miesiącu dla uprawy kukurydzy lipcu średnia temperatura wyniosła18,2˚C, a suma opadów wyniosła 65mm. Były to warunki sprzyjające asymilacji i wzrostowi roślin. Następny miesiąc okazał się katastrofalny dla wielu plantacji obok rosnących z powodu braku opadów przez 30 dni i wyjątkowym dla tego miesiąca upałom. W sierpniu średnia temperatura miesiąca wyniosła 24˚C i była o 7˚C wyższa od średniej w 2014 r. Silnie zakorzenione rośliny, rosnące na dobrej 4-tej klasie gleby przetrwały trudny miesiąc. Ponadto wysoki poziom zabiegów agrotechnicznych , ze szczególnym uwzględnieniem nawożenia zrekompensował zbyt małą ilość opadów w krytycznym dla uprawy miesiącu sierpniu.

Badane parametry dla każdej z 58 odmian kukurydzy:

Plon zielonej masy w t/ha

Procentowy udział kolb w suchej masie całych roślin

Procentowa zawartość suchej masy

Plon suchej masy w t/ha

Metodyka badań:

26 września zebrano po 2 próbki całych roślin kukurydzy z każdej z 58 odmian i zważono, oznaczając plon zielonej masy. Drugim badanym parametrem był procentowy udział kolby w masie całej rośliny. Trzecim parametrem była procentowa zawartość suchej masy oznaczona po uprzednim wysuszeniu próbki w specjalistycznym piecu. W celu pokazania wydajności suchej masy dla każdej odmiany i lepszego zobrazowania ostatniego parametru dla plantatorów przeliczono go w tonach na hektar. Wszystkie uśrednione wyniki zamieszczone w poniższej tabeli, można porównać z parametrami optymalnymi dla kiszonki z kukurydzy zamieszczonymi w początkowej, opisowej części artykułu.

Tabelaryczne zestawienie wyników badań 4 parametrów dla 54 odmian kukurydzy, uprawianej w Lubaniu w 2014 r.

Omówienie wyników doświadczenia odmianowego kukurydzy w Lubaniu w 2015 r.

ODMIANA

FIRMY UCZESTNICZĄCE W DOŚWIADCZENIU

LICZBA WCZESNOŚCI FAO ŚREDNI PLON ZIEL. MASY w t/ha ŚREDNI %SUCHEJ MASY W CAŁYCH ROŚL. ŚREDNI % UDZIAŁU KOLB W SUCHEJ MASIE PROCENTOWY UDZIAŁ KOLB W ZIELONEJ MASIE ŚREDNI PLON SUCHEJ MASY w t/ha
Delphine SUMI AGRO 230-240 51,0 29,4 56,9 37,3 15,0
Morock SAATBAU 230 54,9 33,0 56,1 36,7 18,1
Danubio 240 63,6 26,8 55,2 34,1 17,1
SL Magello 250 58,6 25,3 55,6 30,1 14,9
Assano 230 52,7 30,8 54,5 33,2 16,2
ES Techno EURALIS 220 56,3 31,1 59,1 37,3 17,5
ES Zizou 220 56,8 28,3 56,6 33,0 16,1
ES Metronom 240 52,9 28,2 54,0 31,0 14,9
ES Convent 240/50 42,3 29,6 52,5 34,7 12,5
Heracles 220 48,9 34,0 54,9 36,0 16,6
Mas 18 t OSADKOWSKI 230 56,7 29,5 52,9 33,3 16,7
Plenty 220 45,7 28,6 51,0 35,3 13,1
Wikana 240 36,8 28,6 49,8 31,7 10,5
Arturo 230 56,3 27,6 51,4 33,1 15,5
Kosynier 220/30 46,1 31,1 60,4 38,0 14,4
Matthew SAATEN UNION 230/40 62,2 28,5 49,5 33,4 17,7
Cathy 210/20 52,4 34,6 55,0 36,8 18,1
Suleyka 220/30 48,7 37,1 56,4 40,8 18,0
Nolween 230/40 51,1 31,6 55,0 34,9 16,1
DS. 1412   58,3 31,5 54,6 36,0 18,4
Sugus 220/30 54,4 31,8 59,4 38,8 17,3
Sudrix 260 62,5 27,7 55,1 33,6 17,3
Sucampo 230 55,7 31,3 55,2 35,0 17,5
Ricardinio KWS POLSKA 230/40 53,1 34,4 59,0 38,7 18,3
Ambrosini 220 54,4 37,5 48,7 36,5 20,4
Touran 230 54,7 33,0 60,0 38,2 18,1
Ronaldinio 260 58,7 35,5 56,1 36,2 20,8
Atletico 280 61,5 27,9 47,1 30,8 17,1
Amamonte 250/60 57,0 31,7 54,1 35,9 18,1
Toninio 240/50 51,9 32,7 56,5 35,9 17,0
Silvestre 220/30 50,3 34,7 55,2 35,5 17,4
Juhas  HR SMOLICE 230/40 62,3 33,7 50,4 30,3 21,0
Tonacja 220/30 56,0 36,0 54,9 35,0 20,2
Opcja  240 66,7 30,4 51,1 30,0 20,3
Bogoria  250 60,1 29,6 45,1 26,6 17,8
Kosynier 220/30 47,0 34,0 57,0 37,2 16,0
Koneser  260 60,8 29,4 44,2 25,7 17,8
Rosomak 250/60  58,5 30,0 53,1 31,1 17,5
Mas 28, A MAISADOUR 270 62,4 30,9 50,0 30,9 19,3
Mas 26, B 250 64,6 30,8 48,9 30,4 19,9
Mas 12 H 220 51,3 34,8 62,8 42,0 17,8
Mas 27 L 240 62,0 31,5 52,1 31,3 19,5
Dynamite 250 59,3 30,4 48,2 30,7 18,1
DM 3114 290 55,8 30,1 46,5 32,9 16,8
P 9838 PIONEER 300/300 56,6 25,6 45,9 35,2 14,5
P 7883 220/10 46,7 31,2 52,9 34,6 14,6
P 8200 230 46,3 30,8 49,7 29,6 14,3
P 7892   37,1 44,8 49,7 38,6 16,6
X 75D340   39,2 40,8 51,5 37,8 16,0
LG 30275 LIMAGRAIN 270 57,4 32,2 42,5 29,0 18,5
LG 30238 240 50,3 35,7 54,0 37,5 18,0
LG 30260 250 60,0 31,2 45,8 31,9 18,7
LG 30220 230-240 59,9 31,8 54,1 34,3 19,1
SY Multitop TOJAN 240 60,7 29,0 58,1 33,4 17,6
P 8400 240 55,3 30,0 52,5 35,6 16,6
Feeditop PROCAM 230/30 64,1 30,3 54,5 34,4 19,4
GL Maasta 230 64,9 27,4 53,2 32,2 17,8
Tapas 240 65,1 31,0 47,5 31,4 20,2
Bombastic 230/240 49,9 31,1 54,1 35,8 15,5

Spośród odmian, które charakteryzowały się zarówno wysokim plonem suchej masy z 1-go hektara oraz wyższym udziałem kolb w całej roślinie gwarantujących uzyskanie wysokoenergetycznej kiszonki, można polecić 27 odmian:

Liczba FAO Nazwa odmiany Liczba FAO Nazwa odmiany
230 Moroc 230 Sucampo
220 ES Techno 230-240 Ricardinio
230 Mas 18 t 220 Ambrosini
210 Cathy 230 Touran
220 Souleyka 260 Ronaldinio
220 DS. 1412 250 Amamonte
220 Sugus 240 Toninio
230 Juhas 220 Tonacja
240 Opcja 250 Rosomak
270 Mas 28 A 250 Mas 26 B
220 Mas 12H 240 Mas 27 L
240 LG 30238 230 LG 30220
240 SY Multitop 240 P 8400
230 Feeditop  

 

Dla rolników, którym bardziej zależy na plonie suchej masy niż na procentowym udziale kolb można wyróżnić 11 odmian: Ambrosini, Ronaldinio, Juhas, Tonacja, Opcja, Mas 28 A, Mas 26 B, Mas 27 L, LG 30220, Feeditop, Tapas. Wszystkie wymienione odmiany dały ok. 20 t/ha suchej masy.

Wśród odmian wyróżniających się najwyższym udziałem kolb w suchej masie, (dających kiszonkę o najwyższej koncentracji energii) należy wymienić odmiany:  RONALDINIO i MAS 11.F, Delphine, ES Techno, ES Zizou, Kosynier, Souleyka, Sugus, Ricardinio, Touran, Toninio, Kosynier, Mas 12 H, Multitop. Udział kolb u tych odmian był powyżej 56 %.

Najwyższe plony zielonej masy (ok.60 t/ha) niezależnie od pozostałych parametrów uzyskały: Danubio, Matthew, Sudrix, Atletico, Juhas, Opcja, Bogoria, Koneser, Mas 28 A, Mas 26 B, Mas 27 L, LG 30260, LG 30220,SY Multitop, Feeditop, GL Maasta, Tapas.

W badanej kolekcji 58 odmian zaledwie 10 nie osiągnęła minimalnej zawartości suchej masy tj. 30 %, są to: SL Magello FAO 250, Danubio FAO 240, Arturo FAO 230, Sudrix FAO 260, Atletico FAO 280, P 9838 FAO 300, GL Masta FAO 230. Większość z tych odmian należy do grupy średnio późnych i późnych, wymagających znacznie dłuższego okresu wegetacji.

Warto wymienić odmiany, które uzyskały w dniu zbioru powyżej 34 % suchej masy, bo można je było zbierać wcześniej. To jest ważne dla krótszej wegetacji w rejonie Kaszub. Są to: Cathy, Souleyka, Ricardino, Silvestre, Tonacja, Kosynier.

blog

21 sierpnia, gdy okoliczne plantacje zaczęły mocno cierpieć z powodu suszy przeprowadzono lustrację, której celem była ocena podatności odmian na suszę. Ocena polegała na stwierdzeniu czy liście są łudkowato zwinięte, czy postępuje zasychanie dolnych liści. Ocenę wykonano po ponad 3 tygodniach bez opadów deszczu, gdy temperatura między godziną 13,00 a 14,00 wynosiła ok. 28˚C. Z 58 ocenianych odmian objawy stresu suszowego zauważono u ok. 20 odmian. Jedynie u 2 objawy były bardzo widoczne (zasychanie dolnych liści). U obu odmian FAO 210 i FAO 240 plon był poniżej średniej dla kolekcji w doświadczeniu. Pozostałe 18 odmian zareagowała przejściowym zwinięciem liści. Zaskakujące jest to, że prawie wszystkie odmiany u których zauważono objawy suszy były z grupy odmian późnych i bardzo późnych, oraz to że były to odmiany dające najwyższe plony zielonej masy. Można to wytłumaczyć tym, że są to odmiany o najwyższym potencjale plonotwórczym, a jednocześnie o najwyższych potrzebach wodnych. Warto dodać, że było 13 odmian, które wytworzyły bardzo wysoki plon zielonej masy (ok. 60 t/ha i więcej) i nie zaobserwowano u nich jakichkolwiek objawów utraty turgoru. Są to: Danubio, Matthew, Sudrix, Atletico, Amamonte, Bogoria, Rosomac, Mas 27 L, P 9838, LG 30260, LG 30220, SY Multitop, Feeditop, GL Masta.    

Doświadczenie odmianowe przeprowadzone w Lubaniu było okazją do porównania odmian pod względem przydatności do uprawy na kiszonkę w klimatyczno-glebowych warunkach Kaszub. Jednak rok 2015 charakteryzował się ponad przeciętną sumą temperatur efektywnych, ponadto wiosna była wczesna i dlatego bardzo dobrze plonowały odmiany późne. W typowym dla Kaszub sezonie wegetacyjnym, plenne i późne odmiany mogą nie osiągnąć minimalnej koncentracji suchej masy na poziomie 30 %. W kolekcji 58 odmian jest 10, u których wszystkie 4 badane parametry (plon zielonej masy, rocentowa zawartość suchej masy, procentowy udział kolb, oraz plon suchej masy) był na wysokim poziomie, a jednocześnie liczba FAO u tych odmian jest na poziomie 220-240. Są to: Juhas FAO 230, Tonacja FAO 230, Opcja FAO 240, LG 30220 FAO 240, SY Multitop FAO 240, Feeditop FAO 230, DS. 1412 FAO 230. Jest też kilka odmian, które podobnie jak w/w osiągnęły bardzo dobre wyniki wszystkich badanych parametrów. Jednak liczba FAO klasyfikuje je do grupy odm. późnych, należą do nich: Ronaldinio FAO 260, Rosomak FAO 250, Mas 28 A FAO 270.

Liczna kolekcja ujawniła bardzo duże zróżnicowanie między badanymi odmianami w odniesieniu do badanych parametrów. Różnice wynikają stąd, że w doświadczeniu znalazły się odmiany nie tylko typowo kiszonkowe, czy ogólnoużytkowe, ale również typowe na ziarno, biogaz, oraz te, które są dobrze znane i stanowią punkt odniesienia dla testowanych nowych odmian. Chcę wyrazić wdzięczność firmom, które zechciały uczestniczyć w doświadczeniu.          

Mariusz Anioła

 

Jeden komentarz

  1. Trzeba odmianę dobrą kupić. Jakość to podstawa. Mogę z doświadczenia polecić odmianę Niklas . Próbowaliśmy wiele różnych i u nas właśnie najlepiej Nasiona Dalgety się sprawdziły.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *